Pengenalan.
Patriotisme berasal daripada
bahasa Greek, iaitu patriots yang bermaksud fellow countrymen, iaitu rakan
senegara dan pratrice bermaksud fatherland atau country,iaitu tanah air atau
negara. Ini membawa pengertian individu atau kumpulan yang berada di hadapan
usaha membela tanah air . Seorang patriot dikatakan sebagai seorang yang
cintakan negarana dan akan membuat apa sahaja untuk mempertahankan negaranya.
Menurut kamus dewan dan Oxford English Dictionary mengatakan patriot bermaksud
orang yang mempertahankan atau memperjuangkan kebebasan atau hak tanah air
serta pembela negara. Selain itu, maksud patriot menurut kamus New Webster’s
Dictionary bererti orang yang cinta tanah airnya dan akan melakukan apa sahaja
demi untuk negaranya tercinta.
Menurut kamus dewan edisi keempat patriotisme
bermaksud perasaan cinta yang kuat terhadap tanah air. Semangat patriotisme
merupakan perasaan taat setia kepada negara ianya senjata mental yang cukup
kuat untuk mempertahankan negara daripada sebarang bentuk penjajahan baru atau
penjajahan dalam apa-apa bentuk sekalipun. Sifat cinta akan Negara dan tanah
air menentukan jatuh bangun sesuatu peradaban atau tamadun manusia. Setiap
warganegara Malaysia sewajarnya perlu ada sifat cinta akan tanah air.
Masyarakat majmuk pula membawa maksud masyarakat yang terdiri daripada beberapa
kaum dan suku menurut Kamus Dewan Edisi Keempat. Menurut J. S Furnival (1948)
masyarakat majumuk terdiri daripada berbagai kaum dan etnik yang mempunyai
kebudayaan, agama, bahasa dan adat resam yang tersendiri meskipun berada di
bawah sistem politik yang sama.
Semangat
patriotisme sangat penting dipupuk dalam diri setiap rakyat Malaysia yang
khususnya mempunyai masyarakat majmuk. Anak jati Malaysia perlulah berjuang
menegakkan keadilan melalui kemerdekaan dan seterusnya menjadikan Malaysia
sebuah negara yang berdaulat. Patriotisme sememangnya tidak dapat dipisahkan
dari kewujudan sesebuah negara. Namun kelansungan semangat patriotism di
kalangan rakyat khasnya generasi muda tidak akan dating dengan sendirinya.
Semangat patriotisme semestinya perlu terus dipupuk sama ada secara formal
mahupun sebaliknya di kalangan masyarakat sesebuah negara khasnya negara
Malaysia yang mempunyai masyarakat majmuk.
Senario
Semangat Patriotisme di Malaysia.
Pemupukan dan
penghayatan nilai-nilai patriotism telah bermula sejak daripada sekolah rendah.
Menurut Buku Panduan Pemupukan Patriotisme Di Sekolah Rendah (Kementrian
Pendidikan ; 1994) nilai-nilai patriotisme perlu diterapkan melalui kurikulum
dan ko-kurikulum. Oleh itu subjek seperti Bahasa Melayu, Bahasa Cina, Bahasa Tamil, Pendidikan Moral, Pendidikan
Islam, Kajian Tempatan dan lain-lain subjek
sekolah rendah, perlu diterapkan nilai-nilai patriotism yang disepadukan
melalui topik. yang diajar. Begitu juga melalui ko-kurikulum seperti aktiviti
sukan, lawatan sambil belajar dan sebagainya. Manakal di peringkat menengahh
pula, penenrpan nilai-nilai patriotism dibuat melalui subjek Sejarah,
Pendidikan Moral, Geografi, Pendidikan Islam dan subjek-subjek lain. Walau
bagaimanapun, setelah melalui proses pendidikan selama 13 tahu, ternyata penghayatan semangat patriotism di kalangan
pelajar masih longgar dan berada pada tahap sederhana (Rizal Uzir: 2002).
Menurut pendapat
Wan Zahid (1993) pula, bangsa dan negara yang kuat serta mulia tidak hanya
bergantung kepada kekuatan fizikalnya yang bercorak kebendaan dan teknologi.
Maka negara harus membina kekuatan di atas asas budaya, ilmu pengetahuan,
akhlak mulia, keyakinan diri yang teguh, semngat tanggungjawab dan pengorbanan
diri yang tinggi. Oleh hal yang demikian nilai-nilai patriotisme yang merupakan
sebahagian daripada nilai-nilai murni, sekiranya dapat diamalkan dengan sebaik
mungkin akan dapat menyumbang kearah pembentukan generasi yang berhemah tinggi
dan berakhlak mulia. Justeru, wajar para
pelajar terutamanya di peringkat menengah menjadikan nilai-nilai patriotisme
sebagai amalan atau pegangan.
Usaha
individu dan masyarakat.
Penerapan
Nilai Semangat Patriotisme dalam diri.
Individu
juga memainkan peranan yang penting dalam meningkatkan semangat
patriotisme terhadap negara. Di
peringkat sekolah kita dapat lihat bahawa terdapat subjek pendidikan moral dan
pendidikan sivik dan kewarganegaraan yang dapat mendorong pemupukan semangat
patriotisme dalam diri terutama pelajar. Individu perlulah mengambil insiatif
untuk menerapkan nilai tersebut dalam diri mereka.
Selain itu, individu perlulah mengaplikasikan
nilai tersebut dalam kehidupan mereka sebagai contoh menghormati lagu negaraku,
menyambut sambutan kemerdekaan, mempertahankan maruah negara terutamanya
apabila timbul isu melibatkan negara .Dari segi penerapan nilai. Nilai-nilai mornal
juga boleh diterap dalam memupuk semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat
majmuk di Malaysia. Seperti yang kita tahu terdapat 36 nilai yang dipelajari
dalam pendidikan moral. Oleh itu, kita boleh mengaplikasikan nilai-nilai moral
tersebut ke dalam memupuk semangat patriotism. Selain pendidikan moral, dalam
sejarah juga kita boleh menerapkan nilai didalamnya.
Nilai
semangat cinta akan tanah merupakan sifat atau amalan yang bertanggungjawab
untuk mewujudkan kesejahteraan dan membawa kemajuan kepada Negara, bangsa dan
berani serta sanggup mempertahankan Negara bangsa sedia bekorban apa sahaja
demi cinta akan tanah air.
Sambutan
Perayaan Beramai-Ramai
Sambutan
perayaan beramai-ramai merupakan satu wahana integrasi rakyat pelbagai kaum
untuk memupuk semangat patriotisme. Usaha ini dapat mengeratkan silaturrahim
melalui penghayatan perayaan dan tuan
rumah berpeluang meraikan tetamu yang datang dan memberikan layanan yang mesra.
Majlis rumah terbuka yang diadakan sempena sambutan perayaan ini akan
membolehkan masyrakat berbilang kaum beramah mesra sambil menikmati juadah yang
disediakan bersama-sama. Melalui majlis seperti ini, akan mewujudkan kasih
sayang antara sahabat handai dan jiran tetangga seterusnya masyarakat setempat
yang berbilang kaum.
Dalam
konteks, Negara Malaysia yang berbilang kaum, kebudayaan dan adat resam, sambutan perayaan beramai-ramai menjadi
simbol perpaduan, kemakmuran dan keamanan dengan penyertaan pemimpin-pemimpin
dan masyarakat yang berbilang kaum. Semangat dan nilai-nilai murni yang sejagat
dalam sambutan perayaan seperti berbudi bahasa, menghormati budi dan
penghargaan terhadap orang tua, bersopan santun dan bersyukur adalah nilai
teras pembentukan masyarakat Malaysia yang berbudi bahasa dan seterusnya dapat
memupuk semangat patriotisme di kalangan masyarakat majmuk di Malaysia.
Oleh
hal yang demikian , usaha ini dilihat sebagai satu usaha yang positif yang
dapat menaikkan semangat patriotisme antara masyarakat majmuk yang terdapat di
Malaysia. Semua pihak sama ada pihak swasta atau pihak kerajaan dapat perlu
bekerjasama dalam mengendalikan program
sebegini untuk memastikan semangat cintakan tanah air subur dalam diri setiap
rakyat kerana integrasi nasional dapat dibentuk melalui kepercayaan semangat
patriotisme antara rakyat.
Peranan
Ibubapa.
Ibubapa
merupakan individu yang akan memainkan peranan penting dalam memupuk semangat
patriotisme dari peringkat akar umbi lagi. Ibubapa haruslah menunjukkan contoh
yang baik kepada anak-anak sebagai tanda wujudnya semangat patriotisme
contohnya memasang bendara jalur gemilang di rumah dan kenderaan terutamanya
apabila menjelang hari kemerdekaan. Selain itu, ibubapa juga boleh menerapkan
semangat patriotisme dalam diri anak mereka melalui aktiviti riadah yang
dilakukan bersama anak-anak seperti melawat tempat bersejarah, membacakan buku
tentang tokoh kemerdekaan kepada
anak-anak, menonton filem kemerdekaan iaitu filem Hati Malaya. Aktiviti riadah
yang akan memupuk semangat patriotisme dalam diri anak sejak kecil perlulah
dilaksanakan oleh semua ibubapa tidak mengira kaum di Malaysia. Seperti pepatah
ada mengatakan “melentur buloh biarlah dari rebungnya” jika kita mahu
melahirkan individu yang mempunyai semangat patriotisme kita perlulah pupuk
nilai tersebut dari kecil lagi kerana individu ini merupakan pemimpin negara
pada masa akan datang.
Usaha Institusi
Kerajaan
Program
Latihan Khidmat Negara (PLKN).
Program
latihan khidmat negara telah diperkenalkan oleh kerajaan pada 16 Februari 2004.
Tarikh tersebut dianggap sebagai tarikh yang bersejarah dan amat bererti bagi
pengukuhan golongan remaja di Malaysia. PLKN ini dijadikan sebagai satu
platform permulaan satu agenda nasional untuk melatih remaja Malaysia supaya
menjadi generasi pewaris negara yang lebih cemerlang daripada generasi pada
hari ini.
Program
latihan khidmat negara dilaksanakan bagi mencapai objektif yang telah
digariskan iaitu meningkatkan semangat patriotisme dalam kalangan generasi
muda, memupuk perpaduan kaum serta integrasi nasional, membentuk perwatakan
positif menerusi nilai-nilai murni, menyemarakkan semangat kesukarelaan dan
melahirkan generasi muda yang lebih cergas,cerdas dan penuh keyakinan diri.
Program PLKN ini jelas menunjukkan bahawa objektif utama pelaksanaannya adalah untuk meningkatkan
semangat patriotisme dalam kalangan generasi muda. Generasi muda merupakan
peneraju kepimpinan negara pada masa akan datang.
PLKN
mempunyai beberape modul yang diajar kepada pelatih. Antara modul PLKN ialah
modul fizikal, modul kenegaraan, modul khidmat komuniti dan modul pembinaan
karekter. Modul kenegeraan merupakan modul yang paling penting dalam memupuk
semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk. Hal ini kerana PLKN
disertai oleh pelatih daripada pelbagai jenis kaum iaitu melayu, china dan
india.
Modul
kenegaraan merupakan sebuah modul yang diaplikasikan untuk memperluaskan
pengetahuan tentang kenegaraan (nation-bulding) dan meningkatkan perasaan cinta
serta pengorbanan para pelatih program kepada negara. melalui latihan dalam
kumpulan ,jurulatih akan memimpin kumpulan untuk mempelajari tentang kenegaraan
yang merangkumi tanah air,rakyat,kerajaan, kedaulatan dan cabaran-cabaran dalam
dan luar negara. Tanah air pelatih akan mengenal negara dan memupuk perasaan
kasih sayang serta cinta akan tanah air, kerajaan pelatih akan memahami sistem
pentadbiran negara dan aspek rakyat pelatih akan diajar mengenai kepentingan
perpaduan kaum dan rakyat sebagai sumber pembangunan dan kemajuan negara.
Aspek
kedaulatan merupakan salah satu aspek penting untuk didedahkan kepada para
pelatih. Dalam aspek ini pelatih akan mengetahui kepentingan memelihara dan
mempertahankan kebebasan dan akhir sekali aspek cabaran dalam dan luar negara
jurulatih akan menyedarkan cabaran dan ancaman yang datang dari dalam dan luar
negara. Semua aspek dalam modul ini akan diajar dengan menggunakan kaedah
lawatan,simulasi,lakonan ,dinamik kumpulan, menonton gambar, melukis, berdebat
dan mentafsir peristiwa.
Gambar: Aktiviti
modul kenegaraan
Pengisian
modul kenegaraan ini mampu melahirkan remaja yang mempunyai semangat cinta akan
tanah air atau semangat patriotisme. Pelatih akan mendalami semua aspek yang
akan ditekankan seterusnya akan meyedarkan pelatih tentang kepentingan semangat
patriotisme dalam pembangunan sesebuah negara. Semangat patriotisme akan
diperkukuhkan lagi apabila pelatih melakukan aktiviti seperti perarakan jalur
gemilang dan sambutan hari kemerdekaan.
Sambutan
Hari Perpaduan.
Menurut
akhbar berita harian pada tarikh 11 september 2011 mengatakan seorang pemegang
amanah yayasan 1 malaysia, Tan Sri Lee Lam Thye telah mencadangkan bahawa hari
Malaysia iaitu pada 16 september dijadikan hari perpaduan negara bagi
mencerminkan aspirasi semua rakyat Malaysia untuk semua negara yang bersatu
padu. Hari Malaysia harus menjadi kuasa penyatuan untuk membawa rakyat pelbagai
bangsa bersama-sama mencapai matlamat yang sama untuk mencapai kejayaan negara.
Sambutan
hari Malaysia merangkap sambutan hari perpaduan dapat meningkatkan semangat
patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk di Malaysia. Sebagai contoh
apabila aktiviti nyanyian lagu patriotisme lagu negaraku, persembahan
kebudayaan yang mewakili kaum masing-masing keadaan ini secara langsung akan
meningkatkan semangat patriotisme terutama kepada individu yang menghadiri
sambuta tersebut mereka akan berasa bangga dan semangat cinta akan tanah air
semakin berkobar-kobar.
Sambutan
Hari Kemerdekaan Kebangsaan.
Sambutan
hari kemerdekaan merupakan satu program yang wajib dilaksanakan oleh negara
bagi memastikan semangat patriotisme dalam diri wargenagera terus tersemai
kukuh. Pihak kerajaan melaksanakan hari kemerdekaan pada tarikh 31 Ogos , setiap
tahun hari kemerdekaan mempunyai tema yang tersendiri. Pada tahun ini iaitu
tahun 2014 , tema hari kemerdekaan yang ke 57
ialah “Disini Lahirnya Sebuah
Cinta”. Tema kemerdekaan tahun ini sangat memberikan kesan yang mendalam
dan melahirkan semangat kecintaan dalam diri setiap rakyat Malaysia tanpa
mengira kaum. Tema ini dipetik daripada lirik lagu warisan yang dipopularkan
oleh Allahyarham Sudirman Haji Arshad.
Pihak
kerajaan telah membuat sambutan hari kemerdekaan dengan pengisian program atau
aktiviti yang dapat mengukuhkan semangat patriotisme dalam diri rakyat
Malaysia. Seperti yang kita semua tahu bahawa setiap kali adanya hari sambutan
kemerdekaan aktiviti wajib dilaksanakan ialah percikan bunga api kemudian
diiringi dengan nyanyian lagu negaraku dan lagu kemerdekaan yang lain. Selain
itu, terdapat juga aktiviti perakaran badan-badan kerajaan, beruniform dan NGO,
demostrasi reformasi yang dilakukan oleh pelajar sekolah khususnya dan
sebagainya. kesemua aktiviti ini melibatkan seluruh kaum di Malaysia ,keadaan
ini mampu memupuk semangat perpaduan sekaligus memupuk semangat patriotisme
dalam kalangan masyarakat majmuk.
Usaha Institusi Pendidikan.
Sekolah
Wawasan.
Menurut
laman web kerajaan iaitu portal 1 klik mengatakan bahawa sekolah wawasan
merupakan sekolah rendah yang berkonsepkan belajar bersama-sama dalam satu
kawasan yang sama tanpa mengira kaum atau agama. Di bawah konsep sekolah
wawasan ini terdapat tiga buah sekolah rendah yang berlainan aliran akan
ditempatkan dalam kawasan sekolah yang sama. Setiap sekolah akan mempunyai
bangunannya yang tersendiri akan tetapi terdapat satu jambatan yang boleh
menghubungkan ketiga-tiga bangunan ini yang dikenali sebagai (link-way) sumber
ini diperolehi daripada Kementerian Pelajaran Malaysia.
Gambar : Kawasan
pintu depan dan jalan penghubung (link
way) sekolah wawasan.
Menurut
jurnal yang bertajuk sekolah wawasan : sejauh manakah ia mampu melahirkan
generasi bersatu padu di masa akan datang mengatakan objektif utama dalam
penubuhan sekolah wawasan ialah untuk melahirkan anak bangsa Malaysia yang
lebih bersifatkan cintakan negara. Sekolah wawasan merupakan salah satu usaha
atau insiatif kerajaan dalam memupuk
semangat patriotik dalam kalangan masyarakat majmuk. Semangat patriotik seharusnya
dipupuk sewaktu individu kecil lagi terutama diperingkat sekolah rendah bak
kata pepatah melentur buloh biarlah dari rebungnya.
Sekolah
wawasan mempunyai tujuan atau matlamat yang lain iaitu mewujudkan perpaduan
dalam kalangan murid berbagai bangsa dan latar belakang, memupuk semangat integrasi
antara pelajar dari pelbagai aliran, melahirkan generasi yang mempunyai sifat
toleransi dan persefahaman yang tinggi demi mewujudkan sebuah negara yang
bersatu padu dan untuk menggalakkan interaksi yang maksimum antara semua warga
sekolah melalui perkongsian kemudahan dan pelaksanaan aktiviti di sekolah.
Pelajar
akan berkongsi kemudahan seperti kantin , dewan, perpustakaan dan tapak
perhimpunan yang sama. Aktiviti di sekolah juga dianjurkan dan disambut
bersama-sama contohnya aktiviti sambutan hari kemerdekaan. Aktiviti sambutan
hari kemerdekaan jelas menunjukkan bahawa sekolah wawasan mampu melahirkan
generasi yang memmpunyai semangat cintakan tanah air yang tinggi. Semasa
aktiviti ini berlangsung pelajar akan meyanyikan lagu kemerdekaan bersama-sama
sambil kibarkan bendera jalur gemilang kami yakin suasana sambutan ini akan
menyeronokan selain ianya dapat menyedarkan bahawa semangat cintakan tanah air
dalam diri individu sangat penting bagi mewujudkan sebuah negara yang aman.
Selain
itu, sekolah wawasan ini juga mampu membuka minda masyarakat bahawa perpaduan
dalam sesebuah negara amat penting untuk dipupuk sejak di peringkat sekolah
lagi terutama di Malaysia mempunyai pelbagai jenis kaum. Kaum utama di Malaysia
ialah melayu, china dan india. Apabila pelbagai jenis kaum di Malaysia sudah
pasti setiap kaum ini mempunyai berbezaan agama,kepercayaan dan sebagainya.
Perbezaan ini haruslah dihormati oleh setiap kaum. Pada masa kini terdapat 5
buah kompleks sekolah wawasan yang terdapat di Malaysia iaitu kompleks sekolah
wawasan pekan baru,parit buntar,perak, taman aman, alor setar ,kedah, tasik
permai ,pulau pinang, USJ 15 ,subang jaya, Selangor dan pundut ,seri manjung ,
perak.(Kementerian Pelajaran Malaysia)
Kelab
Rukun Negara.
Antara
langkah lain dalam mewujudkan semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat
majmuk di Malaysia ialah dengan penubuhan Kelab Rukun Negara. Kelab Rukun
Negara (KRN) adalah bertujuan untuk memupuk nilai-nilai yang terdapat dalam
rukun negara dalam setiap diri rakyat Malaysia. Selain itu juga, KRN juga
diwujudkan untuk melahirkan masyarakat yang sentiasa bermuafakat bagi
menghadapi sebarang ancaman di negara
ini. Selain itu, prinsip dalam KRN juga sentiasa
mengingatkan para pelajar tentang
kepentingan semangat patriotisme antara kaum di Malaysia.
Kelab
Rukun Negara diperkenalkan kepada murid supaya mereka mengetahui dan memahami
falsafah serta prinsip-prinsip Rukun Negara. Di samping itu juga. Usaha ini
dilakukan untuk menyemai prinsip-prinsip yang terkandung dalam Rukun Negara di
kalangan murid di sekolah. Dengan penubuhan Rukun Negara juga dapat
mempertingkatkan lagi semangat perpaduan di kalangan murid berasaskan sikap
saling mempercayai, hormat-menghormati, toleransi dan kerjasama antara kaum.
Oleh
hal yang demikian, Kelab Rukun Negara ini dilihat sebagai salah satu usaha
positif daripada kerajaan untuk memastikan wujudnya semangat patriotisme yang
berterusan antara murid yang berbilang kaum. Penubuhan Kelab Rukun Negara ini
diharap dapat memberi kesan sedikit sebanyak kesan positif dalam usaha kerajaan
untuk meningkatkan lagi semangat patriotisme di kalangan masyarakat majmuk di
negara Malaysia ini.
Institusi
Pengajian Tinggi (IPT).
Institusi
Pengajian Tinggi juga merupakan salah satu cara memupuk semangat patriotism
dalam kalangan masayarakat majmuk di Malaysia. Dengan adanya IPTA dan juga IPTS
mampu mengubah masyarakat untuk mencintai serta menanam sifat patriotism dalam
diri seseorang masing-masing. Seterusnya juga, membuat pengubahsuaian
memberikan penekanan tentang aspek semangat patriotic ini dalam kurikulum di
institusi pengajian tinggi.
Sekiranya
perkara ini dilakukan, murid-murid akan memahami dan menghayati semangat
patriotic kerana aspek tersebut dipelajari dalam mata pelajaran tertentu.
Dengan perkataan lain, perkara itu akan dipelajari secara formal di dalam
kelas, diuji dalam peperiksaan dan seterusnya diamalkan dalam kehidupan
seharian. Oleh hal yang demikian, semangat patriotic itu akan terus subur dalam
sanubari pelajar-pelajar hingga selepas mereka menamatkan pengajian di
institusi pengajian tinggi.
IPTA
dan IPTS juga boleh menanam semangat ini dengan mengadakan aktiviti seperti
sambutan hari kemerdekaan di setiap IPTA dan IPTS. Selain itu juga, boleh
menganjurkan carnival yang boleh membuatkan semua pelajar sertai dan ada
jalinan hubungan semangat patriotism itu. Secara keseluruhannya, peranan IPT
ini sedikit sebanyak membantu dalam memupuk semangat patriotism dalam kalangan
masyarakat majmuk di Malaysia.
Konteks
Agama dan Pendidikan Moral.
Pendidikan
moral dan konteks agama merupakan salah satu cara memupuk semangat patriotisma
dalam kalangan masayarakat majmuk di Malaysia. Seperti yang kita tahu, ajaran
Islam itu sendiri mengajar dan menuntut umatnya supaya menghormati hak orang
lain, hak sesama islam, hak jiran dan sebagainya. Semangat patriotisma antara
kaum dalam sesebuah masyarakat merupakan wahana yang membolehkan umat beribadah
dengan aman dan selamat.
Selain
itu juga, kontek agama yang menekankan kita untuk hidup bermasyarakat dan
menghormati antara satu sama lain walaupun kita berbeza agama dan juga bangsa.
Agama kita sendiri menekankan seandainya kita bergaul baik dengan semua orang
kita tidak akan terbelenggu dengan ketidakpuasan orang lain. Seperti apa yang
pernah berlaku pada 13 Mei 1969 dimana rusuhan kaum berlaku disebabkan oleh
berbangkitnya isu-isu perkauman.
Seterusnya
selain dari konteks agama. Pendidikan moral juga di ajar disekolah bagi memupuk
semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk di Malaysia terutama kalangan
pelajar. Para pelajar dididik agar minda mereka disulami dengan nilai-nilai
yang boleh membangkitkan semangat memperjuangkan dan menjaga kedaulatan Negara
agar tidak mudah dibaham oleh mana-mana kuasa asing. Bak kata pepatah melayu,
‘bersatu teguh, bercerai roboh atau bulat air kerana pembentung, bulat kata kerana
muafakat. Oleh itu sama-samalah kita memupuk semangat patriotisme agar tidak
terhapus dalam kalangan kita meski dunia makin maju.
Dasar
Pendidikan Kebangsaan.
Melalui
dasar pendidikan kebangsaan, semangat patriotism juga boleh dipupuk. Semua
aliran sekolah menggunakan bahasa yang sama iaitu Bahasa Melayu dan kurikulum
yang sama. Sistem pendidikan merupakan mekanisme ampuh yang berupaya melahirkan
generasi patriotik. Selain itu juga, kerajaan memperkenalkan kurikulum baru
sekolah rendah (KBSR) dan kurikulum bersepadu sekolah menengah (KBSM) pada
tahun 1982 dan 1988.
Kedua-dua
kurikulum itu bertujuan memupuk semangat patriotik dan perpaduan dalam kalangan
rakyat yang berbilang kaum seperti yang terkandung dalam falsafah pendidikan
kebangsaan. Seterusnya langkah
Kementerian Pendidikan menjadikan mata pelajaran sejarah dan kajian tempatan
sebagai mata pelajaran teras dilihat sebagai tindakan efektif bagi menyemai dan
menyuburkan semangat perpaduan dalam kalangan pelajar. Para pelajar juga
disarankan untuk mengkaji, menyelidik, dan menganalisis peristiwa sejarah dan
mengambil ikhtibar daripada peristiwa sejarah.
Sebagai
contoh, tragedi hitam 13 Mei 1969 telah
menjadi pengajaran kepada para pelajar supaya menjaga perpaduan antara kaum.
Kajian tempatan dijadikan mata pelajaran teras bagi semua murid sekolah rendah
dan mengandungi elemen-elemen pengetahuan sejarah dan geografi. Manakala, dari
segi pendidikan sejarah dapat menyemai bibit-bibit semangat perpaduan dan
patriotic dalam kalangan pelajar.
Seterusnya
Kementerian Pendidikan Malaysia juga menghidupkan kembali mata pelajaran
kesedaran sivik dan kewarganegaraan di sekolah pada akhir dekad 1970 an.
Kesedaran sivik diajar diperingkat rendah lagi di semua sekolah untuk
melahirkan generasi muda yang mempunyai semangat patriotism dan bersatu padu.
Dan akhirnya dapat melahirkan rakyat yang positif. Kesimpulannya dasar
pendidikan kebangsaan merupakan salah satu cara yang boleh dilakukan untuk
memupuk semangat patriotism dalam kalangan masyarakat majmuk di Malaysia.
Usaha Media Massa.
Media massa juga
merupakan salah satu faktor penyumbang kepada semangat patriotisme dalam
kalangan masyarakat majmuk di Malaysia. Menurut kamus dewan edisi keempat media
massa merupakan pelbagai alat komunikasi yang akan menyampaikan maklumat kepada
masyarakat. Media massa terbahagi kepada dua bahagian iaitu media cetak dan
media elektronik. Media cetak terdiri daripada surat khabar, majalah dan buku
manakala media elektronik terdiri daripada internet, televisyen , radio dan
sebagainya. Media massa merupakan saluran maklumat yang akan tersebar dengan
cepat dan berkesan ini dibuktikan melalui kajian Lambert dan Klineberg.
Antara cara media
massa terutamanya media elektronik memainkan peranan dalam memupuk semangat
patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk ialah media massa mampu
menyebarkan maklumat tentang kepentingan semangat patriotisme melalui iklan di
televisyen contohnya iklan tugu negara. Iklan ini jelas menunjukkan bahawa
semua kaum seharusnya menunjukkan semangat patriotisme kepada negara supaya
kemerdekaan negara dapat dikekalkan. Iklan ini akan memberi kesan kepada
penonton , dimana akan timbul rasa kesedaran dalam diri penonton untuk
meningkatkan semangat patriotisme.
Media cetak pula
memainkan peranan dengan memaparkan cerita tentang semangat patriotisme ,
cerita tokoh-tokoh kemerdekaan yang terdiri daripada pelbagai kaum. Sebagai
mana yang kita tahu bahawa disebalik kemerdekaan yang dicapai tentu ada orang
yang bekerja keras dalam memperjuangkan kemerdekaan negara sebagai contoh Dato
Onn Jaafar. Dalam parti politik juga menunjukkan semangat patriotisme suatu
ketika dahulu. Parti UMNO merupakan gabungan antara 3 parti iaitu parti MCA dan
MIC ,gabungan ini jelas menunjukkan bahawa semangat patriotisme dalam kalangan
masyarakat majmuk telah wujud sebelum kemerdekaan lagi, jika masyarakat sebelum
kemerdekaan tiada semangat patriotisme dalam kalangan msyarakat majmuk sudah
pasti kemerdekaan tidak akan dapat dicapai.
Penutup.
Sejak
kebelakangan ini, semangat patriotisme di kalangan rakyat Malaysia dilihat
semakin berkurangan akibat keselesaan keamanan dan kemerdekaan negara. Pada
masa dahulu, semangat patriotisme di kalangan rakyat sangat menebal kerana
semua rakyat ingin bebas dari cengkaman penjajah. Oleh hal yang demikian, semua
rakyat tidak mengira kaum berusaha bersungguh-sungguh untuk membebaskan negara
dari cengkaman penjajah. Peristiwa Malayan Union jelas membuktikan semangat
patriotisme di kalangan rakyat pada masa dahulu sangat tinggi. Semua rakyat
tanpa mengira kaum sebulat suara untuk menolak Malayan Union dan mereka
menuntut kemerdekaan.
Perasaan cinta
akan tanah air itu dan semangat mempertahankan tanah air bukan sahaja ada dalam diri polis atau
tentera malahan rakyat biasa juga. Hal ini kerana semangat patriotisme dapat
membantu dalam pembangunan masyarakat dan ekonomi. Pelaksanaan dasar-dasar
kerajaan kerajaan dapat dilakukan dengan lebh mudah kerana masing-masing
mempunyai inisiatif untuk membangunkan negara dan dengan adanya semangat
patriotisme juga negara boleh menngorak langkah yang lebih jauh untuk mencapai
negara maju. Namun begitu, semangat patriotisme dalam diri masyarakat majmuk
sekarang semakin pudar. Oleh hal yang demikian usaha-usaha tersebut perlu
dilaksanakan untuk memastikan semangat patriotisme terus subur dalam diri semua
rakyat Malaysia.
Rujukan.
Dr.
Aminudin Mansor (2012,Ogos 24). Membina Bangsa dengan Semangat Patriotisme.
Utusan Online diperolehi
daripada http://ww1.utusan.com.my/utusan/Rencana/20120824/re_02/Membina-bangsa-dengan-semangat-patriotisme
Lee
cadang Hari Malaysia diistihar “Hari
Malaysia-Hari Perpaduan” , (2011, September 11).
Berita Harian Online daripada
http://www2.bharian.com.my/articles/LeecadangHariMalaysiadiisytihar_HariMalaysia-HariPerpaduan_/Article/
Modul Kenegaraan.
Diperolehi pada November 8,2014 daripada
http://www.khidmatnegara.gov.my/plkn/modul-latihan/modul-kenegaraan/
Prof. Madya Dr.
Azizi Yahya, Amir Hamzah Abdul dan Sanif
Bin Sapaat . Sekolah
Wawasan : sejauh manakah ia
mampu melahirkan generasi bersatu padu di masa akan datang. Di perolehi pada
November 12, 2014 daripada http://eprints.utm.my/2291/1/Aziziyahaya__sekolah_Wawasan.pdf
Sekolah Wawasan
Portal 1klik (2008). Diperolehi pada November 20,2014 daripada
http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/pendidikan/1199-sekolah-wawasan.html